Eureka! DGP – odkrywamy polskie wynalazki
Przegub kulowy
ZESPÓŁ AUTORSKI:
Politechnika Koszalińska
- prof. dr hab. inż. WOJCIECH KACALAK
- dr hab. inż. ZBIGNIEW BUDNIAK, prof. PK
- dr hab. inż. MACIEJ MAJEWSKI, prof. PG
CO MOŻNA OSIĄGNĄĆ DZIĘKI WYNALAZKOWI?
W rozwiązaniach znanych ze stanu techniki występował problem zróżnicowania oporów ruchu w zależności od płaszczyzny ruchu, w celu ograniczenia wychyleń bocznych oraz uzyskania samodzielnego działania prostującego wychylenia boczne. Oczekiwane było opracowanie nowego przegubu zawierającego sprężystą czaszę kulistą z regulowanym dociskiem oraz sprężystą wkładkę umożliwiającą obrót przegubu względem osi obrotu kinematycznej pary obrotowej oraz ograniczający ruch obrotowy w pozostałych kierunkach. Ponadto istniała potrzeba by stworzyć przegub, który mógłby być połączony i rozłączony bez demontażu i ponownego montażu w wyniku odkształcenia współpracujących powierzchni, stanowiących określone fragmenty pierścienia łukowego. Celem przedmiotowego wynalazku było również rozwiązanie problemu budowy przegubów do wielonożnych robotów kroczących oraz budowy węzłów kinematycznych współpracujących z elementami egzoszkieletów w warunkach korzystnej stabilizacji ruchu elementów powiązanych z układem ruchu kroczącego człowieka.
ISTOTA WYNALAZKU
Zgodnie z wynalazkiem przegub kulowy zawiera sprężysty element o kształcie płaskim co pozwala na ograniczenie ruchu w zakresie odkształceń sprężystych tych elementów i samoczynny powrót elementów przegubu do położenia początkowego po ustaniu jego obciążenia. Przedmiotowe rozwiązanie posiada sprężyste ograniczenie ruchu z dwoma współpracującymi powierzchniami kulistymi zapewniające obrót przegubu w dowolnym kierunku. Zaletą wynalazku jest jego adaptacyjność do zmieniających się warunków pracy przegubu kulistego. Przegub posiada także możliwość regulacji oporów ruchu oraz luzu w połączeniu kulistym zapewniającym obrót w dowolnym kierunku. Dodatkowymi zaletami tego przegubu jest możliwość jego połączenia i rozłączenia bez demontażu i ponownego montażu w wyniku sprężystego odkształcenia współpracujących ramion sprężystych sworzni z zewnętrzną i zewnętrzną czaszą kulistą.
Przegub zawiera odkształcalny element sprężysty o kształcie płaskim co pozwala na niewielki obrót względem dwóch osi obrotu oraz na samoczynny powrót do położenia początkowego po ustaniu sił wymuszających w przegubie. Zwiększa to stabilność kinematyczną i zakres możliwej regulacji warunków współpracy. Przedmiot wynalazku zapewnia stosunkowo małe wychylenia kończyn względem jednej płaszczyzny ruchu i samoczynny ich powrót do tej płaszczyzny oraz większe wychylenie w w drugiej płaszczyźnie, która jest prostopadła do pierwszej płaszczyzny.
Dostęp do linku przedstawiającego animację pracy przegubu:
https://youtu.be/Cvt8QuF9b0U
POTENCJAŁ KOMERCJALIZACYJNY WYNALAZKU
Wynalazek może być wdrożony w układach technicznych gdzie wymagana jest wysoka stabilność ruchu zwłaszcza w robotyce, w robotach wielonożnych, w robotach humanoidalnych, w urządzeniach pomiarowych, w manipulatorach i robotach przemysłowych.